Stemstoornissen
Wat verstaan we onder stemproblemen
Heesheid of verlies van stem zijn de meest voorkomende klachten. Die kunnen het gevolg zijn van een organische aandoening of van een verkeerd stemgebruik.
Organische stemstoornissen ontstaan door een afwijking aan de stemplooien zoals:
- ontstekingen van de stemplooien
- stemplooiknobbeltjes
- stemplooicyste
- stemplooipoliep
- ...
Functionele stemstoornissen ontstaan door verkeerd stemgebruik of stemmisbruik:
- verkeerd stemgebruik: te hoog of te laag spreken, te luid of te stil spreken, verkeerde ademhaling toepassen
- stemmisbruik: roepen, gespannen praten, overdreven veel praten, kuchen…
Bij langdurige of regelmatig terugkerende klachten van heesheid, stemverlies of stemvermoeidheid is het aangewezen een NKO-arts en een logopedist te raadplegen. Die voeren een grondig stemonderzoek uit.
Hoe verloopt een stemonderzoek?
Het stemonderzoek bestaat uit een medisch en een logopedisch luik.
Het medische luik gebeurt door de NKO-arts. Het medisch onderzoek bestaat meestal uit volgende topics:
- Informatie inwinnen over de algemene gezondheidstoestand (alle zaken die in verband kunnen staan met de stem zoals luchtweginfecties, allergie, astma, reflux, rookgewoonten,…)
- Algemene inspectie van mond- en keelholte
- Laryngoscopie (= het bekijken van de stemplooien met een keelspiegeltje of een laryngostroboscoop). Hier kan men afwijkingen aan de stembanden vaststellen zoals stembandknobbeltjes, zwellingen, …
De logopedist vult het onderzoek van de NKO-arts aan met een stemanalyse:
- Beoordeling van de ernst van de stemstoornis dmv gestandaardiseerde schalen.
- Meten van een aantal parameters die zicht bieden op de stemmogelijkheden en –beperkingen.
- Diagnose van de soort stemstoornis
- Meting van de impact van de stemstoornis op de levenskwaliteit.
Op basis van beide onderzoeken wordt een diagnose gesteld en indien nodig logopedische therapie opgestart. In sommige gevallen is een operatie noodzakelijk (bv bij poliepen, cysten,…) met daarna logopedische revalidatie. In andere gevallen kan met logopedische therapie alleen het stemprobleem aangepakt worden.